Sektörel araştırma dosyası:

Araştırmaya mobilya sektörünün iskeletini oluşturan ahşap yüzey plaka MDF dahil edilmemiş olup,  mutfak aksesuarlarından bağlantı elemanlarına minifixler, menteşe sistemleri, çekmece rayları gardrop sürme sistemleri,  masa sürme rayları, mobilya kulpları, Kenar bantları dahil edilmiştir.

Türkiye, mobilya sektöründe önemli bir oyuncu olup, mobilya aksesuarları ve yan sanayi ürünleri üretimi ve ihracatı açısından da büyük potansiyele sahiptir. Bu çalışmada, aksesuar sektörüne ait verileri rakamlarla göstereceğiz. Çalışmada da görüldüğü gibi, Türkiye aksesuar sektörü yüzünü ihracata çevirerek, ortalama %40 ile sürdürülebilir ancak katma değer açısından yeterli olmayan bir rekabet içinde yatırımlarını sürekli büyütmektedir. Dünya genelinde de önemli bir tamamlayıcı ürün olan mobilya aksesuarları her yıl ortalama %6.3 büyüyen ve 2030 yılına kadar pazar büyüklüğünü 1.4 trilyon dolara çıkması beklenen  dünya mobilya pazarında bu imalatın da önemli bir dilimini teşkil ediyor. Dünyada satılan her mobilyada ortalama on farklı aksesuar ürünü bulunmaktadır. Kaba bir hesapla her mobilyada yüzde 15 aksesuar girdisi olsa bile  dünya aksesuar  pazarı ortalaması 250 milyar dolarlık bir pazara denk gelir.

Türkiye mobilya ihracatı 2023 yılı rakkamları 5, 3 milyar dolar, iç pazarı  ve dolaylı ihracat ve satışları da buna eklersek. Ortalama 13 milyar dolarlık bir mobilya üretimi  ortaya çıkıyor. Burada da 2 milyar dolarlık bir aksesuar imalat pazarından söz edebiliriz. Bütün bu büyük imalata rağmen dünyanın her yerinde olduğu gibi Türkiye’de de Avrupa ve Asya menşeili aksesuar ürünleri de kullanılmaktadır. (Alman, Avusturya, İtalya, İspanya ve Çin markaları) Gerek marka bilinirliği gerekse de fiyat rekabeti içinde tercih edilen bu ürünlerin  toplam aksesuar iç pazarının da yüzde 20 ‘si civarında olduğunu varsayıyoruz. Bu durumda da pazarda aslan payının yerli üreticilerde olduğu gerçeğini görüyoruz.  

Türkiye, mobilya sektöründe önemli bir oyuncu olup, mobilya aksesuarları ve yan sanayi ürünleri üretimi ve ihracatı açısından da büyük potansiyele sahiptir. Türkiye'nin mobilya aksesuarları ve yan sanayisi sektörü, yıllar içinde büyük bir gelişim göstermiştir. Kaliteli işçilik, rekabetçi fiyatlar ve çeşitli ürün yelpazesi, Türk mobilya aksesuarları ve yan sanayi ürünlerinin dünya genelinde tercih edilmesini sağlamıştır. Ülke, mobilya endüstrisindeki gelişmelerle birlikte aksesuar ve yan sanayi alanında da katma değerli ürünler üretme kabiliyetini artırmıştır.

Mobilya sanayi katma değer açısından da ülkemizin önde gelen sektörlerinden birisi olup, ihracatta yerli kaynakları en çok kullanan ve ithal ürünlere bağımlılığı en az olan sektörlerden biri olarak ekonomiye katkısını artarak devam ettirmektedir.

Genel konumuyla iç piyasaya dönük olan sektörde çoğunluğu geleneksel yöntemlerle çalışan küçük işletmeler ağırlıktadır. Mobilya sektörü ins?aat, gemi sanayi, metal, plastik, cam sanayi, tasarım, reklamcılık, ambalaj, lojistik gibi birçok sektörle etkiles?im halinde olup yirmi alt sektörü desteklemektedir.

Türkiye’de mobilya sektörü, pazarın yog?unlas?tıg?ı veya orman ürünlerinin yog?un oldug?u belirli bölgelerde toplanmıs?tır. Türkiye'nin neredeyse her ilinde mobilya üretimi yapan is?letmelere rastlamakla birlikte Kayseri, Bursa (I?negöl), I?zmir, Ankara, I?stanbul, Kocaeli, Adana ve Antalya’da üretim tesislerinin sıklas?tıg?ı görülmektedir.

I?stanbul mobilya sektörü muhtelif yerlere dag?ılmıs? olmakla beraber en önemli iki merkezi I?kitelli Organize Sanayi Bölgesindeki Masko ve küçük sanayi sitesi Modoko’dur. Ankara’da mobilya sektörü Siteler semti ile özdes?les?mis?tir. Ancak Ankara’daki is?letmelerin çog?u emek yog?un is?letmeler olup, büyük ölçekli üretim yapan firma sayısı azdır.

Bursa-I?negöl bölgesi hammadde kaynaklarına yakın olması nedeniyle mobilyacılıkta önemli bir merkez konumundadır. Sektörde yapılan ihracatın bölgelere göre dag?ılımında, Bursa -İnegöl 1.sırada Kayseri 2.sırada ve I?stanbul ise 3. Sırada yer almaktadır. I?zmir’de ise Karabag?lar ve Kısıkköy sektörün yog?unlas?tıg?ı bölgelerdir. Andana Eskişehir yine sektörün önemli üretim bölgeleridir.  Aynı şekilde bu kentlerde de sektörün bütümesine paralel bir yan sanayi ve aksesuar üreticileri yer almaktadırlar.

Mobilya aksesuar sektörünün ihracat potansiyeli: 

Türkiye, mobilya aksesuarları ve yan sanayi ürünleri ihracatında önemli bir potansiyele sahiptir. Avantajlı coğrafi konumu, güçlü lojistik altyapısı ve kaliteli üretim kapasitesi sayesinde Türk mobilya aksesuarları dünya pazarlarında rekabetçi bir pozisyona sahiptir. Türk mobilya aksesuarları, Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika gibi dünyanın her yerinde önemli pazarlarda talep görmektedir.

,

Türk mobilya aksesuar sektörünün önemli bir bölümünü oluşturan 80 firma içinde gerçekleşen ankete kapasite büyüklüğü, çalışan sayısı ve marka bilinirliği açısından en önemli firmalardan geri dönüş alınmıştır.  Özellikle küçük ölçekli işletme içinde sayılabilecek firmalar, farklı nedenlerle ankete cevap vermemişlerdir. Sektörün bütünü düşünüldüğünde toplam pazarda yüzde 15’lik bir katılım noksanlığıyla sektörün ortalama veri değerleri gerçekleştirilmiştir.  Ankete cevap veren firmalar içinde yüzde 80’i bina , makine ve ar-ge olmak üzere firma  Euro ve TL bazında önemli yatırımlar gerçekleştirdiler. Bu da gösteriyor ki, sektörün toplamında ankete katılan  ve sektörün en büyüklerinin oluşturduğu %45'inin %76'sı 2023 yılı içinde Toplamda 38 milyon 312.700 Euro döviz bazında yatırım yaparken ,TL bazında da 57 milyon 300 bin  liralık önemli bir yatırım gerçekleştirmişlerdir. Bu firmalar toplam pazarın da yüzde 85 gibi büyük bir oranını oluşturmaktadırlar.